ورزش درمانی در روانشناسی

ورزش درمانی در روانشناسی روشی است که از آن برای  بهبود سلامت روان و تندرستی استفاده می­شود. امکان دارد از شنیدن این نکته شگفت ­زده گردید که ورزش منظم می­تواند به اشخاص در حفظ سلامت روان کمک نماید. همچنین آشکار شده است که به اشخاصی به مشکلات الکل، افسردگی و اسکیزوفرنی دچار هستند، کمک می کند.

 دلایل زیادی برای این موضوع که ورزش درمانی برای سلامت روان مناسب است، موجود است. ورزش تحولات شیمیایی در بدن انسان ایجاد می ­نماید. باعث آزاد شدن اندروفین در خون می­شود که همین ماده سبب می­شود احساس خوبی داشته باشیم. ورزش درمانی عزت نفس ما را زیاد می­کند و به انسان احساس قدرت نسبت به سلامتی خود می دهد.

 یک نکته­ ی مهم در مورد ورزش این است که مثل دارو­ها و دواهای مختلف  هیچ عارضه جانبی منفی ایجاد نمی­کند، به شرط اینکه آمادگی کافی برای شروع ورزش وجود داشته باشد. اگر در باب تناسب اندام خود شک دارید، بهتر است پیش از آغاز یک برنامه ورزشی جدید با پزشک عمومی خود مشورت نمایید.

 با وجود شواهد زیادی  که در مورد رابطه بین ورزش و سلامت روان وجود دارد،  سازمان ها مایل  به تایید استفاده از ورزش ­درمانی در درمان بیماری های روانی نیستند. همچنین  ورزش به طور گسترده به واسطه­ ی روانشناسان بالینی و روانپزشکان به عنوان یک راهکار مداخله کمکی خوب برای بهبود سلامت روان بیماران مورد تایید قرار نگرفته.

مثلا در  یک پژوهش کلی اخیر درمورد افسردگی و درمان آن در بریتانیا هیچ اشاره ای به اهمیت ورزش نکرده است . به طور مشابه، فاکنر و بیدل (2001) اشاره کرده ­اند که ورزش به عنوان یک مداخله به طور مناسب به واسطه­ ی  روانشناسان بالینی خاص مورد توجه قرار نگرفته است و می­توان گفت؛  دارای ارزش زیادی نیست.

به نظر می رسد کار زیادی باید انجام گردد  تا افرادی که خدمات بهداشت روانی ارائه می دهند بپذیرند که بر ارتباط  میان ذهن و بدن تمرکز کنند و به نقش ورزش به عنوان یک درمان در مسائل بهداشت روانی نگاه مثبت تری داشته باشند. شواهدی که از رابطه مثبت بین ورزش و بیماری‌های روانی حمایت می‌کنند خلاصه شده و دلیلی برای سودمندی ورزش درمانی همراه با درمان‌های مرسوم‌تر ارائه شده است.

موضوع مهمی که نیاز به توجه دارد، افکار و تصورات بیماران در مورد سودمندی درمان­هایی است که در مقایسه با ورزش درمانی دریافت می­کنند. پلهام و کامپاگنا (1991) گزارش کردند که بیماران سرپایی روانپزشکی که در یک برنامه تمرین درمانی 12 هفته ای شرکت کردند، دیدگاه­های مثبتی در مورد ورزش ابراز کردند.

 شیوع بالای اختلالات سلامت روان برای سرویس بهداشت ملی (NHS) و مقامات محلی هزینه خالص خدمات شخصی و اجتماعی برای بیماری­های روانی در سال 1994-1995 در مجموع 311 میلیون پوند در انگلستان هزینه بر است. برای سال های 1996-1997، مدیر اجرایی NHS هزینه مشکلات سلامت روان را بیش از 32 میلیارد پوند تخمین زد.

بنابراین، نیاز به راهبردهای ساده، نوآورانه و مقرون به صرفه برای ارائه به جمعیت بالینی به عنوان بخشی از فرآیند توانبخشی وجود دارد که می تواند به کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی نیز کمک کند. با توجه به اینکه بسیاری از درمان‌های رایج (مانند دارو درمانی و درمان شناختی-رفتاری) می‌توانند گران و اغلب کمبود داشته باشند، راهبردهای دیگر قابل تحسین است.

در حمایت از استفاده از ورزش درمانی در جمعیت های بالینی، متاآنالیزها به این نتیجه رسیده اند که ورزش ممکن است به اندازه روان درمانی مؤثر باشد و از سایر مداخلات رفتاری مؤثرتر باشد. به طور خاص، کرافت و لندر (1998) دریافتند که در مقایسه با مداخلات مرسوم تر، ورزش به اندازه روان درمانی و مداخلات رفتاری گروهی یا فردی مفید است.

 این ورزش به همان اندازه مؤثر است که درمان‌های مرسوم تشویق‌کننده است، به‌ویژه اگر به زمان و هزینه‌های مربوط به درمان‌هایی مانند روان‌درمانی توجه شود. تقاضای بالای خدمات بهداشتی در زمان­های اخیر منجر به تعیین محدودیت­های زمانی برای برخی درمان ها/خدمات درمانی شده است.

 ورزش درمانی می­تواند جایگزین مثبتی برای این مشکل باشد زیرا شرکت­ کنندگان می­توانند هر زمان که بخواهند از آن استفاده کنند و کمتر به عوامل خارجی مرتبط با درمان­های سنتی­تر (مانند در دسترس بودن یک درمانگر) وابسته است.

مارتینسن (1993) استدلال کرده است که ورزش می­تواند خودپایدار باشد زیرا می­تواند توسط افراد پس از آموختن مهارت­های اساسی حفظ شود. این مسئله ممکن است به این کمک کند که بیماران در مورد سلامتی خود و کنترل سلامت خود احساس قدرت بیشتری کنند.

 ورزش می تواند به عنوان یک فعالیت تفریحی به عنوان وسیله ای برای معرفی مجدد افراد به جامعه وسیع تر مورد استفاده قرار گیرد. این اغلب یک عنصر مهم از برنامه های درمانی برای افرادی است که مشکلات سلامت روانی کمتری دارند. ورزش این پتانسیل را دارد که به مخاطبان وسیعی دست یابد که ممکن است نتوانند به انواع دیگر مداخلات روانشناختی دسترسی داشته باشند یا ترجیح دهند از درمان­های مبتنی بر دارو استفاده نکنند.

اغلب در مورد بهترین برنامه درمانی برای یک فرد و شکل درمانی که فرد به احتمال زیاد از آن پیروی می کند، تردید وجود دارد. این تنوع باید با ارائه طیف وسیعی از درمان های مناسب به بیماران همسان شود. در بریتانیا، دارو همچنان رایج ترین درمان برای افسردگی است، با این حال بیماران اغلب گزارش می دهند که دارو نمی خواهند.

بسیاری از داروها همچنین دارای عوارض جانبی ناخوشایندی مانند خستگی، عوارض قلبی عروقی و حتی اعتیاد هستند. ورزش درمانی، برخلاف داروها، مستلزم این است که افراد در یک فرآیند توانبخشی فعال و نه غیرفعال درگیر شوند. به عبارت دیگر، مداخلات دارویی نیازی به تلاش فیزیکی ندارند، از بیرون تنظیم می شوند و شرکت کنندگان گیرندگان منفعل در این فرآیند هستند. در مقابل، ورزش بیشتر مبتنی بر درون است و شرکت کنندگان را ملزم به تجربه تعهد و تلاش فیزیکی می کند.

 بیشتر بخوانید: مشاوره آنلاین ازدواج ، بهترین مرکز مشاوره ازدواج تهران ، مشاوره ازدواج

فواید ورزش درمانی در روانشناسی

ورزش تنها مربوط به مهارت انجام ورزش هوازی و اندازه عضلات نمی­باشد. با اطمینان می­توان گفت، ورزش می تواند سلامت جسمی و فیزیکی شما را بهبود ببخشد، اندازه کمر شما را مناسب نماید، زندگی جنسی افراد را بهبود دهد و حتی سال­های متمادی به طول زندگی اشخاص بیفزاید. اما این نکات برای بیشترمردم چیزی نیست که انگیزه کافی برای ورزش کردن را بدهد. مشاوره با روانشناس هم می تواند در سلامت روان به شما کمک شایانی نماید.

اشخاصی که همیشه ورزش می ­نمایند این فعالیت  را به سبب حس تندرستی و سلامتی  که به آنها انتقال می­دهد،  انجام می دهند. آنها در طی روز انرژی زیادی احساس می نمایند، شب­ها نیز بهتر می­خوابند، خاطرات روشن­تر و دقیق تری به یاد دارند و نسبت به خود و زندگی خود احساس آرامش و خوش بینی زیادی دارند و این یک مسئله داروی قدرتمند برای بسیاری از مشکلات روانی رایج است. ورزش منظم می­تواند اثر بسیار مثبتی بر افسردگی، اضطراب، بیش­فعالی و سایر موارد داشته باشد. استرس را نیزاز بین می­برد. حافظه را بهبود می­دهد.  به افراد یاری می­رساند که بهتر بخوابند و روحیه کلی آن­ها را تقویت می­ نمایند.

افراد برای اینکه بتوانند از فواید ورزش کردن استفاده کنند نیازی ندارند که یک طرفدار سفت و سخت تناسب اندام باشند. پژوهش­ها آشکار می­سازد که میزان متوسط ​​ورزش هم می­تواند تغییراتی را به وجود آورد. بدون توجه به سن و سال یا میزان تناسب اندامشان، می توانند بیاموزند که از ورزش به عنوان ابزاری قدرتمند برای داشتن احساس بهتر استفاده کنند.

پژوهش­ها آشکار می­کند که ورزش می تواند افسردگی کم تا متوسط را به اندازه ­ی داروهای ضد افسردگی درمان کند ولی بر خلاف دارها  بدون عوارض جانبی است. به عنوان مثال، پژوهش تازه­ای که به واسطه ­ی  دانشکده بهداشت  در هاروارد انجام گرفت، آشکار شد که دویدن به میزان۱۵ دقیقه در روز یا پیاده روی به میزان یک ساعت خطر دچار شدن به افسردگی ماژور را تا ۲۶٪ کاهش می دهد. همچنین علاوه بر کم کردن علائم افسردگی، پژوهش­ها آشکار می­کند  که انجام پی­ درپی یک برنامه ورزشی می تواند از عود مجدد بیماری  جلوگیری کند.

ورزش درمانی در روانشناسی برای افسردگی، اضطراب و استرس

تحقیقات نشان داده است که فعالیت بدنی یکی از موفق ­ترین راه­ها برای بهبود سلامت روانی و کلی است. این برنامه با هدف استفاده از حرکت بدن و ایجاد قدرت برای تحریک بهبود سلامت روان طراحی شده است. با ایجاد سلامت جسمی و ثبات ذهنی، به عنوان یک فرد قوی تر می شوید، وضوح ذهنی را تحریک می کنید و خلق و خو را بهبود می بخشید. نشان داده شده است که مزایای کار با یک مربی/درمانگر فردی و/یا با یک گروه، احتمال تعهد و پیگیری را افزایش می دهد.

ما یک رویکرد سه مرحله ای برای گنجاندن ورزش در درمان سلامت روان توصیه می­کنیم:

1-تمرین تک به تک با لری.

لوری با هر بیمار 6 تا 8 جلسه انفرادی کار می­کند، دقیقاً مانند یک مربی شخصی، تا مهارت­های اساسی تمرین را توسعه دهد. تمرکز بر ایمنی، توسعه تکنیک مناسب و تشویق شکل‌گیری عادت مثبت، خواهد بود. این جلسات شامل آموزش فیزیکی و روان درمانی فردی با هدف بهبود سلامت جسمی و روانی خواهد بود. این جلسات به گونه‌ای طراحی شده‌اند که زمان محدودی داشته باشند تا جایگزین درمان روان‌درمانی فردی نشوند، بلکه برای تکمیل و افزایش دستاوردهای کلی درمان باشند.

2-تمرین گروهی 101

این گروه شامل آموزش آمادگی جسمانی، آموزش روانی و فرآیند گروهی با تمرکز بر بهبود سلامت جسمی و روانی خواهد بود. هر جلسه شامل فعالیت بدنی و تمرینات ذهن آگاهی خواهد بود. یک پیش نیاز برای شرکت در این گروه، ملاقات با لری برای چندین جلسه تمرینی انفرادی به منظور توسعه مهارت­های تمرین بدنی اساسی است که امکان مشارکت ایمن و بهینه در این گروه را فراهم می کند.

3-گروه تمرین نشاط

این گروه برای بیمارانی طراحی شده است که قبلاً با لری به صورت انفرادی کار کرده اند و به اصول اولیه تمرین گروهی 101 تسلط دارند. این گروه بر قوی­تر و سالم­تر شدن و همچنین حفظ پیشرفت­هایی که قبلاً به دست آمده تمرکز خواهد کرد. تمرکز از خوب شدن به خوب ماندن حرکت می­کند.

این موضوع اهمیت ندارد که اشخاص افسرده چه مقدار ورزش انجام می­دهند بلکه این اهمیت دارد که همواره  روزانه زمانی را برای ورزش کردن اختصاص بدهند. این امر برای اغلب افراد آشکار است که ورزش کردن برای جلوگیری از بیماریهای جسمی یک روش بسیار مناسب و مفید است.

 ولی پژوهش­های جدید نشان داده­ اند که تمرینات بدنی سبب زیاد شدن توانائی­های مغز هم شده و به انسان در معالجه بیماریهای روانی مثل افسردگی و اضطراب هم کمک می­کند  نکته ­ای که باید گفته شود، این است که به بیمارانی که از افسردگی شدید رنج می­برند توصیه نمی­شود که استفاده از داروهای خود را متوقف کرده و تنها ورزش کنند اما تاثیر ورزش بر آنها بسیار زیاد خواهد بود و اگر این بیماران هر روز تمرینات بدنی انجام دهند شانس بهبودی برای آنان قابل ملاحظه است.

بیشتر بخوانید:  حل اختلاف زناشویی، مشاوره آنلاین ازدواج، بهترین مشاوره طلاق

 به پزشکان روانشناس پیشنهاد شده که ورزش را در برنامه معالجه­ های بیماران خود جا دهند و برای آن ارزش به خصوصی  قائل گردند. در یکی از جالب ترین پژوهش­های کلینیکی آشکار شده است که ورزش نه تنها در معالجه افسردگی بسیار موثر است بلکه نقش مهمی در جلوگیری از بازگشت این بیماری دارد و با توقف انجام حرکات ورزشی خطر بروز علائم اضطراب و افسردگی افزایش چشمگیری خواهد داشت

. به اعتقاد یکی از روانشناسان مرکز روانشناسی آمریکا اهمیت ندارد که اشخاص افسرده چه مقدار ورزش می­کنند بلکه مهم اینست که به طور مرتب روزانه وقتی را برای این امر اختصاص دهند..طبق یافته­ های پژوهشگران ورزش سبب شادی و نشاط و افزایش اعتماد به نفس می­شود، چون اشخاص افسرده یا اعتماد به نفس ندارند و یا مقدار آن در آنان بسیار کم است. ورزش احساس رضایت باطنی شخص را افزایش داده  و فرد احساس می­کند که به موفقیت­ هایی رسیده است.

نکته مهمی که باید گفت، این است که به  سبب اینکه اشخاص افسرده باید انرژی کافی برای مقابله با علائم افسردگی داشته باشند، بنابراین در انجام کارهای ورزشی نباید اصراف  کرده و حد اعتدال را رعایت نمایند. برای موفقیت در این حوزه بیماران باید گام­های آرام بردارند و برای گرفتن نتیجه مناسب باید از یک متخصص ورزشی راهنمایی بگیرند. چون ورزش زمانی  برای سلامت روان موثر است که به شیوه­ی درست  بکار برده شود.

مزایای ورزش در برطرف کردن افسردگی به طور خلاصه  ارائه می­گردد:

شخص احساس می­کند، غم و اندوه به میزان زیاد کم شده است

• زیاد شدن اعتماد به نفس
• احساس موفقیت داشتن
• زیاد شدن خلاقیت­های فردی

اگر متوجه این مورد باشیم که ۲۰ درصد از افراد جهان دارای میزان مختلفی از افسردگی باشند و به خاطر این مریضی درد می­­کشند و ۵۰ در صد از افراد اساسا ورزش نمی­ کنند، پس بیشتر اشخاص افسرده یکی از موثرترین شیوه­ های مقابله با افسردگی را از دست می­دهند.

ارتباط بین ورزش و سلامت روانی

تحقیقات انجام شده در دانشگاه­های بزرگ از ارتباط بین ورزش و سلامت روانی حمایت می­کند. بسیاری از افراد این ارتباط را تأیید می کنند زیرا ورزش راهی عالی برای کاهش استرس یا تجربه سرخوشی است. در نتیجه، متخصصانی که به عنوان درمانگر ورزش شناخته می­شوند، داروهای ورزش را برای افرادی که با سلامت روان یا مشکلات عاطفی دست و پنجه نرم می­کنند، توصیه می­کنند.

ورزش ­درمانی روشی موثر برای کمک به افرادی است که اختلالات خوردن در آنها تشخیص داده شده است، اما از آنجایی که این افراد اغلب بیش از حد ورزش می­کنند، مهم است که از نزدیک با یک متخصص آموزش دیده همکاری کنند. همراه با ورزش، درمانگران ورزش درمان‌های سلامت روان را برای کشف علل زمینه‌ای و توانمندسازی مراجعان انجام می‌دهند. سیاری از افراد از ورزش درمانی به عنوان خروجی برای خشم، ناامیدی و اضطراب استفاده می کنند.

ورزش ­درمانگران به مراجعین آموزش می­دهند که چگونه می­توان از ورزش برای بیان احساساتی استفاده کرد که به زبان آوردن آنها دشوار است. به عنوان مثال، فردی که با اضطراب اجتماعی جزئی دست و پنجه نرم می­کند، می­تواند هر زمان که احساس ناامیدی کرد، به جای سوء مصرف مواد مخدر یا الکل، پرخوری یا شرکت در سایر رفتارهای ناسالم، ورزش کند.

هنگام کمک به افراد مبتلا به اختلالات خوردن، ورزش درمانگران به مشتریان خود نشان می­دهند که چگونه به درستی و با ایمنی ورزش کنند. این به این دلیل است که این افراد معمولاً دچار کمبود وزن و استرس بیش از حد هستند. آنها معمولاً تصاویر بدن تحریف شده دارند، بنابراین درمان برای رفع این تصور نادرست است. برای پرداختن به ادراکات تحریف شده، درمانگران ورزش از ورزش برای کمک به بیماران خود برای پذیرش خود استفاده می­کنند.

هنگامی که برنامه‌های ورزشی را توسعه می‌دهند، درمانگران آن‌ها را حول تمرین‌های لذت‌بخش و بدون استرس طراحی می‌کنند. آنها همچنین معمولاً از بیماران می‌خواهند که یک گزارش ورزش را حفظ کنند. این کار برای تعیین اینکه آیا درمان های تجویز شده موثر هستند و آیا باید تغییراتی ایجاد شود انجام می­شود. بیمارانی که درک سالم­تری از بدن خود پیدا می­کنند و یاد می­گیرند چگونه با افسردگی کنار بیایند، احتمالا بهبود می­یابند.

 برای شروع حرفه ای در ورزش درمانی، باید در مورد سلامت و تناسب اندام آگاهی داشته باشید و دارای مدرک دانشگاهی در زمینه حرکت درمانی یا مشاوره باشید. برخی از ورزش درمانگران دارای مدرک کارشناسی ارشد در روانشناسی، مشاوره یا مددکاری اجتماعی هستند و دارای مجوز به عنوان درمانگر هستند.

اثرات مثبت ورزش بر پارامترهای روانی با توجه به افراد مسن، بیمار یا ناتوان و همچنین اثرات مثبت ورزش بر بیماران روانپزشکی نیز یافت شده است. بنابراین نیاز به ورزش به عنوان بخش مهمی از درمان نگهدارنده فیزیکی برای بیماران سالمند در پیشگیری از زوال ذهنی و جسمی و در عین حال افزایش استقامت بدنی در سال‌های پیری مورد بحث قرار گرفته است.

ورزش درمانگر کیست؟

ورزش درمانگران توجه خود را بر کمک به مراجعان خود برای بازیابی عملکرد طبیعی بدن پس از آسیب دیدگی یا در حین بهبودی از یک بیماری متمرکز می­کنند. به همین ­ترتیب، درمانگران ورزش با افرادی که با نوعی درد فیزیولوژیکی دست و پنجه نرم می­کنند، برای به حداقل رساندن آن درد، برنامه تمرینی ایجاد می­کنند.

 برخلاف درمانگران سنتی که در حوزه‌های روان‌شناختی پریشانی تحقیق می‌کنند، درمانگران ورزش به جای آن بر تجربه فیزیکی تمرکز می‌کنند. در نتیجه، درمانگران ورزش معمولاً در بیمارستان­ها، کلینیک ­ها، دفاتر فیزیوتراپیست­ ها و غیره به عنوان بخشی از یک تیم بزرگتر از متخصصان کار می­کنند.

 به عنوان مثال، یک درمانگر ورزش ممکن است با یک فیزیوتراپ کار کند تا یک برنامه بهبودی برای فردی که در یک تصادف رانندگی مجروح شده است ایجاد کند. این ممکن است شامل هر چیزی باشد، از یادگیری راه رفتن با عصا تا یادگیری مجدد نحوه راه رفتن، بسته به شدت جراحات بیمار. برنامه بازیابی که توسعه داده شده است بسیار خاص برای پاسخگویی به نیازهای فردی مشتری است.

صرف نظر از نیازهای مشتری، وظیفه اصلی یک درمانگر ورزش کمک به بیماران برای افزایش استقلال، بهبود عملکرد حسی، تحرک بهتر، کاهش درد و بهبود کلی کیفیت است. این امر با هدایت بیمار از طریق فعالیت‌های فیزیکی شدید و تکراری، نظارت بر پیشرفت بیمار و تطبیق برنامه بهبودی در صورت نیاز برای ایجاد نتایج بهینه به دست می‌آید.

ورزش درمانی چیست؟

ورزش درمانی یک برنامه خاص و فشرده از فعالیت­های بدنی است که برای بازگرداندن عملکرد طبیعی اسکلتی عضلانی یا کاهش درد ناشی از آسیب یا یک فرآیند بیماری مانند آسیب تروماتیک مغزی یا مولتیپل اسکلروز طراحی شده است. بر اساس اصول علم ورزش و نوروپلاستیسیته، این شکل از درمان به دنبال بازیابی عملکرد هم در بالا و هم در زیر محل آسیب از طریق آموزش مجدد عصبی و حرکت درمانی است.

به دنبال آسیب عصبی، عملکرد کاهش می­یابد. با این حال، مغز این پتانسیل را دارد که خود را دوباره سازماندهی کند و مسیرهای عصبی جدیدی را برای جبران و سازگاری با از دست دادن عملکرد ایجاد کند. این مسیرهای جدید از طریق تحریک شدید و تکراری مغز شکل می­گیرند.

ورزش درمانی از فعالیت های خاص و هدفمندی استفاده می کند که مغز را برای ایجاد آن مسیرهای عصبی جدید تحریک می­کند. فشرده، تکراری و برای بیمار بسیار فردی است. برای درمانگر ورزش، مداخلات فیزیکی و فشرده هستند و نیازمند استقامت و قدرت برای کمک به بیمارانی هستند که ممکن است آسیب یا اختلال قابل توجهی در حرکت داشته باشند.

ورزش ­درمانی گاهی اوقات به عنوان “درمان مبتنی بر فعالیت” یا “درمان ترمیمی” نامیده می­شود. گاهی اوقات با “فیزیوتراپی” اشتباه می­شود. فیزیوتراپی بر بازگرداندن حرکت به قسمت خاصی از بدن در محل آسیب تمرکز دارد. ورزش درمانی بر بازیابی عملکرد از طریق اثرات ورزش در سطح سلولی (عصبی) متمرکز است.

چگونه ورزش می تواند به شرایط سلامت روان کمک کند؟

ورزش به عنوان یک مداخله مستقل و به عنوان بخشی از بسته های درمانی جامع برای انواع شرایط سلامت روان مورد بررسی قرار گرفته است. هنگامی که مطالعات با کیفیت بالا بررسی می شوند، شواهدی مبنی بر معرفی ورزش به عنوان مداخله ای برای افرادی که با مشکلات سلامت روان دست و پنجه نرم می کنند، عمدتاً بسیار دلگرم کننده است. ما شواهد مربوط به اثرات ورزش را بر شرایط مختلف از جمله افسردگی، اضطراب، روان پریشی، اعتیاد و ADHD مرور خواهیم کرد.

ورزش و اضطراب

از هر 3 آمریکایی 1 نفر در طول زندگی خود دچار اختلال اضطراب می شوند. مشکلات رایج سلامت روان مرتبط با اضطراب عبارتند از اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال هراس، اختلال وسواس فکری جبری (OCD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD). شواهد جالبی وجود دارد که نشان می دهد ورزش می تواند یک درمان موثر برای اختلالات اضطرابی با اثرات حاد و همچنین طولانی مدت باشد.

حتی در جمعیت های غیر بالینی، نشان داده شده است که فعالیت بدنی علائم اضطراب را کاهش می­دهد. شواهد به دست آمده از مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می دهد که افرادی که در فعالیت بدنی منظم شرکت می کنند، احتمال ابتلا به اختلال اضطراب کاهش می یابد .

اثرات حاد ورزش بر اضطراب

یک جلسه تمرین هوازی می تواند یک اثر ضد اضطراب قوی داشته باشد . در مطالعه‌ای در سال 2015 توسط LeBouthillier و Amundson  انجام شد که در آن، چهل و یک شرکت‌کننده به طور تصادفی انتخاب شدند تا 30 دقیقه ورزش هوازی یا 30 دقیقه حرکات کششی انجام دهند.

آنها دریافتند که شرکت‌کنندگانی که تمرینات هوازی را تکمیل کرده‌اند، اما نه کسانی که حرکات کششی انجام داده‌اند، کاهش قابل‌توجهی در حساسیت اضطراب، عدم تحمل عدم اطمینان و افزایش تحمل پریشانی را تجربه کرده‌اند. سطوح بالاتر حساسیت اضطراب صفت با ایجاد و حفظ اختلالات اضطرابی، به ویژه آنهایی که تمرکز روی بدن دارند، مرتبط است و بنابراین به نظر می رسد ورزش یک مداخله امیدوارکننده با اثرات فوری باشد.

چه نوع ورزش هایی برای درمان علائم اضطراب موثرتر هستند؟

اثرات ضد اضطراب ورزش در تعدادی کارآزمایی مورد بررسی قرار گرفته است. سؤالات جالب این است که “کدام ورزش برای کاهش اضطراب مفیدتر است؟” و «آیا اختلالات اضطرابی مختلف به اشکال مختلف ورزش پاسخ می دهند؟». شواهد مربوط به این سؤالات نسبتاً محدود است.

 حمایت فزاینده ای برای این ایده وجود دارد که افراد مبتلا به اختلال پانیک از ورزش های هوازی مانند دویدن، به ویژه به عنوان مکملی برای درمان روانشناختی بهره می برند. یک مطالعه در سال 2011 اثربخشی ورزش های هوازی و مقاومتی را برای درمان GAD مورد بررسی قرار داد و دریافت که هر دو گروه پس از یک مداخله 6 هفته ای کاهش مشابهی در اضطراب صفت داشتند.

 هنگامی که به شدت تمرین نگاه می کنیم، چندین RCT مزیت شدت متوسط/سخت را نسبت به ورزش با شدت کم بر روی علائم اضطراب نشان داده اند. خلاصه ای منصفانه از تحقیقات فعلی این است که به نظر می رسد ورزش برای اختلالات اضطرابی مفید است، اما برای تعیین اینکه کدام نوع و شدت ورزش برای هر بیماری فردی مفیدتر است، به داده های بیشتری نیاز است.

ورزش درمانی و روان پریشی

افراد مبتلا به روان پریشی و اسکیزوفرنی علائمی از جمله توهم و هذیان را تجربه می­کنند. درمان استاندارد روانپزشکی برای اسکیزوفرنی، داروهای ضد روان پریشی است که تا حدودی در مدیریت علائم مثبت مانند توهم و هذیان موثر است، اگرچه در درمان علائم منفی مانند بی لذتی، مسطح شدن عاطفی و کناره گیری رفتاری کمتر موثر است.

 داروهای ضد روان پریشی نیز با عوارض جانبی از جمله افزایش وزن، ناهنجاری های چربی و سندرم متابولیک همراه هستند. به این دلایل در میان سایر دلایل، پایبندی به دارو اغلب ضعیف است. مجموعه رو به رشدی از تحقیقات از استفاده از ورزش ­درمانی برای تقویت درمان استاندارد و بهبود علائم منفی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی حمایت می کند .

 در سال 2015 الیزا ورا-گارسیا و همکارانش یک مرور سیستماتیک در پژوهش روانپزشکی [50] منتشر کردند که اثربخشی مداخلات فیزیوتراپی را در مدیریت چند رشته‌ای اسکیزوفرنی در نظر گرفت. مرور آنها شامل 13 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده بود که 549 شرکت‌کننده را نشان می‌داد.

 به طور خاص، آنها مطالعاتی را بررسی کردند که شامل تمرینات هوازی، تمرینات قدرتی، تمرینات تمدد اعصاب، تمرینات آگاهی بدن یا ترکیبی از همه اینها بود. نتایج آنها به وضوح نشان می دهد که تمرینات هوازی، قدرتی و یوگا علائم روانپزشکی را کاهش می دهند و در عین حال کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را بهبود می بخشند. آنها نتیجه گرفتند که “در حال حاضر شواهد علمی کافی برای نتیجه گیری وجود دارد که ورزش هوازی علائم منفی را کاهش می دهد و آمادگی قلبی تنفسی را بهبود می بخشد.

ورزش ­درمانی و اعتیاد

شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد ورزش­ درمانی می تواند هوس ها را کاهش دهد، علائم ترک را بهبود بخشد و محرک ها را در افراد سیگاری شدید کاهش دهد. ورزش ­درمانی همچنین ممکن است به افراد در مقاومت در برابر اصرار به استفاده از مواد دیگر مانند الکل، غذاهای پرانرژی و داروهای روان گردان کمک کند .

اگرچه به نظر می رسد شواهدی که از تأثیر ورزش بر افرادی که مشکل مصرف الکلی دارند، مختلط است، اما هالگرن و همکاران [56] به این نتیجه رسیدند که «به نظر می رسد ورزش باعث کاهش مصرف الکل نمی شود، اما سبب بهبود قابل توجهی در سایر پیامدهای سلامتی از جمله افسردگی و فیزیکی و نیز تناسب اندام است.

اختلال کمبود توجه/بیش فعالی و ورزش­درمانی

افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) علائم بی توجهی، بیش فعالی و تکان شگری را نشان می دهند و اغلب با ترکیبی از داروها و مداخلات روانی اجتماعی درمان می شوند. این یکی از شایع ترین اختلالات عصبی رشدی است که در کودکان در سن مدرسه تشخیص داده می شود و میزان شیوع آن در سراسر جهان 5.29٪ است .

 دارو تا حد زیادی در بهبود علائم رفتاری، عملکرد اجرایی و بهره وری موثر است، اگرچه با عوارض جانبی مانند مشکلات خواب و تغییرات خلقی همراه است. در سال 2016 روتا ویسنیاوسکه و همکارانش یک متاآنالیز در مجله اختلالات توجه منتشر کردند که در آن اثرات ورزش بدنی بر کودکانی که معیارهای ADHD را دارند بررسی می‌کردند. 10

 مطالعه با مجموع 300 شرکت کننده در آنالیزها گنجانده شدند که میانگین سنی شرکت کنندگان 9.3 سال بود. در مقایسه با شرایط بدون ورزش، آنها تأثیر قابل توجه و متوسطی از ورزش بدنی بر نتایج عملکردی در ADHD پیدا کردند.

به طور مشابه، یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز در سال 2015 که در Child Care Health and Development منتشر شد، به این نتیجه رسید که “شواهد تجمعی اصلی نشان می دهد که تمرینات هوازی کوتاه مدت، بر اساس چندین فرمت مداخله هوازی، به نظر می رسد برای کاهش علائمی مانند توجه، بیش فعالی، تکانشگری، اضطراب، عملکرد اجرایی و اختلالات اجتماعی در کودکان مبتلا به ADHD موثر است.

مکانیسم هایی که ورزش ممکن است بر سلامت روان تأثیر بگذارد

بنابراین می دانیم که ورزش می تواند راهی موثر برای بهبود سلامت روان باشد، اما چرا موثر است؟ یک راه مفید برای درک چرایی در نظر گرفتن سیستماتیک عوامل زیستی-روانی اجتماعی است.

مکانیسم های بیولوژیکی که به وسیله آن ورزش سلامت روان را بهبود می بخشد

چندین مسیر بیولوژیکی وجود دارد که ورزش ممکن است سلامت روان را بهبود بخشد که شامل:

1-فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF). BDNF پروتئینی است که تصور می شود در نوروژنز، محافظت عصبی، انتقال سیناپسی نقش دارد و جزء مهمی در انقراض ترس است. نشان داده شده است که ورزش باعث افزایش سطح BDNF در حالت استراحت با ورزش هوازی می شود که منجر به افزایش بیشتر از ورزش مقاومتی می شود.

2-افزایش تحمل استرس. تصور می شود که ورزش باعث کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و فعالیت در محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) می شود. تأثیر این امر این است که افراد نسبت به استرس واکنش کمتری نشان می دهند و بنابراین تصور می شود که در برابر استرس های روزانه انعطاف پذیرتر هستند.

3-التهاب. تعدادی از تئوری ها وجود دارد که نشان می دهد افسردگی در برخی افراد با التهاب است که منجر به “رفتارهای بیماری” می شود. ورزش هوازی را می توان برای کاهش التهاب هم در محیط و هم در مغز استفاده کرد و “ورزش یک مداخله امیدوارکننده برای پیشگیری و درمان بیماری های مختلف است که با التهاب مزمن مشخص می شوند”.

4-اندورفین ها / اندوکانابینوئیدها. به طور سنتی تغییرات خلقی ناشی از ورزش های هوازی مانند دویدن به افزایش اندورفین نسبت داده می شود. با این حال، تحقیقات جدیدتر نشان می دهد که اندوکانابینوئیدها (eCBs) تا حد زیادی می توانند اثرات ضد اضطراب و ضد درد ورزش هوازی را توضیح دهند . eCBs به همان گیرنده‌های کانابینوئیدی متصل می‌شوند که جزء روان‌گردان موجود در حشیش یا ماری‌جوانا است، بنابراین اصطلاح «دوندگان بالا» را تا حدودی مناسب می‌سازد.

مکانیسم‌های روان‌شناختی که با آن ورزش سلامت روان را بهبود می‌بخشد

چندین مسیر روانشناختی وجود دارد که ورزش ممکن است سلامت روان را بهبود بخشد. این شامل:

ورزش باعث تقویت حس تسلط و موفقیت می شود: افسردگی یک حالت اینرسی است و افرادی که افسرده هستند تمایل به فعالیت و موفقیت کمتر از حد معمول دارند.  فعالیت بدنی یک «پادزهر» رفتاری است، بیماران سطوح فعالیت خود را افزایش می دهند و در نتیجه فرصتی برای افزایش تسلط بر خود و احساس موفقیت دارند. همچنین ورزش به مصرف انرژی مضطرب کمک می­کند، ورزش باعث افزایش عزت نفس می­شود.