طب سنتی چیست؟

طب سنتی جنبه های پزشکی در دانش سنتی است و همواره از شهرت جهانی و محبوبیت بالایی برخوردار بوده است . در واقع مطالعه آن از گذشته  شامل گیاه شناسی  بوده.  در جوامع گوناگون قبل از علم پزشکی مدرن شکل گرفته است . بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی  : مجموعه ای از دانستنی ها  ، باورها و  مهارت ها بر اساس تجربه های بومی – منطقه ای ، سنتی و  فرهنگی است . که در خصوص  تشخیص ،  پیشگیری  ، مداوا و بهبود بیماری های جسمی و ذهنی استفاده می‌شد.

امروزه با توجه به افزایش محبوبیت طب سنتی  بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به عنوان مکان‌های ارائه‌دهنده خدمات سلامت و همچنین آموزش کادر درمان و پژوهش در این حوزه نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند .

از برخی از انواع طب سنتی قابل استفاده در سراسر جهان  می توان طب چینی ، طب سنتی کره ای ، طب سنتی آفریقایی ، طب ایران باستان ،  طب سنتی ایرانی و طب سنتی اروپایی را عنوان کرد .

نکته: اگرچه ۱۳۰ کشور در مورد داروها و تجویزهای طب سنتی مقررات و بررسی های لازم را  دارند، اما خطرات ناشی از استفاده نا به جا از آنها وجود دارد .

پزشکان ایرانی در گذشته با استفاده از گیاهان دارویی موجود در مناطق مختلف ایران و کشورهای همسایه توانایی درمان بسیاری از بیماری‌ها را داشته‌اند؛ اما متاسفانه پس از حمله اسکندر مقدونی به ایران، تعداد زیادی از کتابخانه‌ها، مراکز پژوهشی و تحقیقاتی در زمینه علوم مختلف از جمله طب سنتی  ویران شد و از بین رفت .

اما  در اواخر دوره سلوکیان علم پزشکی مجدد از سر گرفته شد و مجددا مراکز آموزش طب در شهرها دایر شد .  در این میان دانشگاه جندی شاپور در سالهای 141 تا 171 میلادی، به فرمان شاهپور اول ساسانی، دانشگاه جندی شاپور در جنوب شرقی دزفول و شمال غربی شوشتر در نزدیکی بغداد بنا شد .که  یکی از معروفترین این مراکز است .  و باعث شد . پزشکان ایرانی، یونانی و هندی در آن به آموزش، تحقیق و درمان بیماران بپردازند .

تاثیر گسترش دین اسلام بر طب سنتی

بنابراین گسترش دین اسلام باعث تحولی بی‌سابقه در تدریس علوم پزشکی در این مرکز شد. این دانشگاه با واردات و صادرات گیاهان دارویی ، شهرت جهانی پیدا کرد. به طوری که وقتی به علت تعصبات مذهبی، مدارس آتن و اسکندریه در قرون وسطی بسته شدند ، پزشکان و دانشمندان معروف یونانی به ایران مهاجرت و در این مرکز مشغول به فعالیت شدند . به طور مثال ماسویه یکی از پزشکان دانشگاه جندی شاپور بوده که به عنوان پزشک خصوص هارون الرشید انتخاب شد.

علم پزشکی ایران  در قرن 10-11 میلادی با کمک آثار دو دانشمند مطرح به نام های  محمد زکریا رازی و ابن سینا به اوج شکوفایی رسید . در طب سنتی ایران تاثیر زیادی گذاشت و در جهان شناخته شد .

طبایع غذاها

سلامت انسان ، در مکتب طب سنتی در  تعامل با محیط اطراف است ؛ بنابراین با  بهره‌گیری از ویژگی‌های طبیعی محیط اطراف می‌توان با خلاقیت‌هایی در این علم دست یافت .

با توجه به این نکته که تمام موجودات دارای مزاج خاص خود هستند .  تأثیر آن روی انسان‌ها نیز مورد بررسی قرار گرفت . که در درمان سنتی  اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد .

یکی از موارد طب سنتی طبیعت غذاها است . که به صورت خلاصه در دو دسته غذاهای گرم و سرد تقسیم می شوند . با وجود استثنائاتی در این خصوص اما به طور کلی برای شناسایی طبیعت غذاهای گرم و سرد دو روش وجود دارد .

اول : گرم مزاج ها :  طبیعت میل به  مواد غذایی شامل شوری ، شیرینی و تندی جزوء گرم مزاج ها محسوب می شوند .

دوم : میل به غذاهایی شامل مواد غذایی ترش ، کال ، ملس و مواد غذایی سفید. به غیر از شکر و نمک در گروه سرد مزاج ها قرار می گیرد .

در آخر

یک باور اشتباه  در خصوص استفاده از طب سنتی و داروهای آن این است  ؛ که مردم تصور می کنند . با توجه به این که این داروها ماهیت طبیعی و گیاهی دارد . استفاده از آن ها بدون مشورت با متخصصان این ضمینه ضرری ندارد . و بی خطر است .اما این در حالی است .که برای استفاده از فواید آن انجام اقدامات احتیاطی و  مراجعه به متخصصان و استفاده از تجربیان آن ها لازم و ضروری است.