پرخاشگری در کودکان

در اواخر نوباوگی همه کودکان وقتی که بهتر بتوانند منبع خشم و ناکامی را تشخیص دهند، گاهی اوقات پرخاشگری نشان می‌دهند. در اوایل سال های پیش دبستانی، دو نوع پرخاشگری پدیدار می شود.

 رایج ترین نوع، پرخاشگری وسیله‌ای است. در این نوع پرخاشگری وقتی که کودکان شیء، امتیاز، یا جای خاصی را می خواهند، برای به دست آوردن آن، به فردی که سرراه آنهاست حمله ور می شوند یا بر سر او فریاد می کشند.

 نوع دیگر، پرخاشگری خصمانه است که در این نوع کودک به دیگری آسیب می رساند. پرخاشگری خصمانه دو حالت دارد:

• حالت اول که پرخاشگری آشکار است کودک به دیگران صدمه بدنی وارد می کند. یا او را به چنین صدمه ای تهدید می‌کند. مثلاً، کتک زدن، لگد زدن یا تهدید کردن یک هم سال به کتک زدن.
• نوع دوم پرخاشگری رابطه‌ای است که به صورت محرومیت اجتماعی و شایعه‌پراکنی روی می‌دهد و به رابطه همسالان آسیب میرساند. نمونه‌های پرخاشگری رابطه ای از این قرار است، من دیگر دوست تو نیستم.

 در اغلب کودکان پیش دبستانی وقتی که یاد می گیرند بر سر اموال سازش کنند، پرخاشگری وسیله‌ای با افزایش سن کاهش می‌یابد. در مقابل بین ۴ تا ۷ سالگی پرخاشگری خصمانه بیشتر می شود. هرچند که این نوع پرخاشگری در مقایسه با تعامل های دوستانه کودکان نسبتاً نادر است، این افزایش در برخوردهای خصمانه زمانی روی می دهد که کودکان بهتر بتوانند به مقاصد دیگران پی ببرند. کودکان پیش دبستانی بزرگتر بهتر می توانند تشخیص دهند که چه وقت هم سال عمداً بدخواه است و سعی می کنند در پاسخ، به او حمله کنند.

 گرچه کودکان از هر دو جنس این الگوی کلی رشد را نشان می‌دهند، پسرها به طور متوسط، از دخترها پرخاشگرترند و این روند در بسیاری از فرهنگ ها وجود دارد. این تفاوت های جنسی تا اندازه‌ای به علت زیستی است مخصوصا به علت هورمونهای جنسی مردانه یا آندروژنها. آندروژن ها به فعالیت بدنی بیشتر پسرها کمک می‌کند. فعالیتی که می‌تواند فرصت‌های آنها را برای برخوردهای پرخاشگرانه بدنی افزایش دهد. در عین حال نقش یابی جنسی با اهمیت است، به محض اینکه کودکان دو ساله به طور مبهم از کلیشه‌های جنسیتی آگاه می‌شوند که از مردان و زنان انتظار می‌رود به صورت متفاوتی رفتار کند، پرخاشگری آشکار در دخترها افت می‌کند اما در پسرها ادامه می‌یابد. اما دختران پیش دبستانی و دبستانی کمتر از پسرها پرخاشگر نیستند، بلکه آنها خصومت خود را به صورت متفاوتی ابراز می‌کنند، از طریق پرخاشگری رابطه‌ای وقتی کودکان می‌خواهند به یک همسال صدمه بزنند، این کار را به صورتی انجام می‌دهند که جلوی اهداف اجتماعی او را بگیرد. پسرها برای جلوگیری از هدف‌های تسلط که مخصوص پسرهاست اغلب حمله جسمانی می کنند، دخترها به پرخاشگری رابطه ای متوسل می‌شوند. زیرا از پیوندهای صمیمانه که برای دخترها خیلی اهمیت دارد جلوگیری می کند. پرخاشگری گاه و بیگاه بین کودکان عادی است و انتظار آن می رود اما برخی از کودکان پیش دبستانی پرخاشگری زیادی نشان می‌دهد که غیر عادی است. پژوهشگران منبع مشکلات این کودکان را در خانواده های مملو از درگیری، شیوه های فرزندپروری معیوب و مواجهه با خشونت تلویزیونی یافتند عواملی که اغلب با هم یافت می شوند.