استقلال كودكان در لباس پوشيدن
لباس پوشیدن از اولین کارهایی است که بیشتر کودکان سعی میکنند آن را انجام دهند وقتی آنها خودشان لباسشان را میپوشند، احساس غرور و هیجان می کنند و به دنبال تایید والدین خود هستند. نیازی نیست سعی کنید که یک کودک خردسال را متقاعد کنید یا به او لباس پوشیدن را یاد بدهید. زیرا اکثر کودکان خودشان این کار را دوست دارند. ابتدا کودک یاد میگیرد کفش، جوراب و شلوارش را در بیاورد. زیرا کودکان قبل از اینکه بتوانند لباسهایشان را بپوشند میتوانند آنها را دربیاورند، با رسیدن به سه سالگی ممکن است او بخواهد همه لباسهایش را خودش بپوشد. غیر از بستن بند ها و دکمه ها، هرچند لباسهایش را اغلب پشت و رو می پوشد. با رسیدن به ۴ یا ۵ سالگی او قادر خواهد بود فقط با کمی کمک همه لباسهایش را بپوشد.
وقتی کودکتان خودش لباس میپوشد، شاید از بستن بندها، دکمه ها یا پوشیدن بلوز هایی که یقه شان تنگ است مایوس شود. حتی اگر نتواند این کارها را به خوبی انجام دهد، در انجام آن ها پافشاری میکند. موقعیتی که اغلب باعث خشم و بد اخلاقی او می شود. شاید بهتر باشد از خریدن لباس هایی که به سختی میتوان آن ها را پوشید و بند دارند یا سخت از سر کودک رد می شوند خودداری کنید، تا زمانی که او آمادگی پیدا کند خودش این بندها را ببندد.
ضمن اینکه کودک یاد میگیرد لباسش را بپوشد، شاید بخواهد این مهارت تازه را تمرین کند و به همین دلیل در طول روز چندین بار لباس عوض میکند، که باعث میشود کوهی از لباس درست شود. که نیاز به شستشو دارد. هم چنین میخواهد خودش لباس هایش را انتخاب کند، گاهی یک لباس تکراری را بارها و بارها انتخاب میکند. زیرا پوشیدن آن راحت است یا لباس هایی را انتخاب میکند که هنوز اندازهاش نیست، تناسبی با هم ندارند، یا برای هوای بیرون یا آن مراسم مناسب نیست. تا زمانی که در خانه هستید نیازی نیست که به نوع لباس پوشیدن و ظاهر کودک توجه کنید. اما در مواقعی که میخواهید ظاهر مناسبی داشته باشد، شاید مجبور شوید بر سر لباسی که انتخاب کرده با او مشاجره کنید.
می توانید بعضی از مشکلات را به این روش حل کنید که دو لباس مناسب را آماده کنید و به او بگویید یکی را برای پوشیدن انتخاب کند یا فقط لباسهایی را در کمدش بگذارید که اندازه او یا مناسب همان فصل هستند. دیگر این که می توانید داخل یکی از کشوهایش چند دست لباسی را که با هم تناسب دارند بگذارید و اجازه دهید از این لباسها هر چه میخواهد بردارد و بپوشد. انجام همه این کارها نیاز به صرف وقت و انرژی دارد. اما شاید این کار ارزش تلاش را داشته باشد که باعث شود او هر روز لباس های خودش را که از قبل مشخص شده انتخاب کند و بپوشد.
وقتی شما عجله دارید، شاید با کودکتان که مصمم است خودش لباسش را بپوشد، درگیر شوید. اگر هر روز صبح باید از خانه بیرون بروید بهتر است ۱۵ دقیقه وقت بگذارید تا فرزندتان بتواند خودش لباس هایش را بپوشد و با این برنامه ریزی از بسیاری از مشاجره ها جلوگیری می کنید. در موارد دیگر به او بگویید که عجله دارید و برای همین می خواهید کمکش کنید. اگر معمولا گذاشته اید خودش لباس هایش را بپوشد، احتمالاً به شما اجازه می دهد در لباس پوشیدن کمکش کنید. اما اگر از خود مقاومت نشان داد سعی کند توجه اش را به چیز دیگری معطوف کنید. “بگذار سریع لباس هایت را بپوشانم تا بتوانیم برای هم قصه تعریف کنیم”.
وقتی کودکتان خیلی خوب لباسش را میپوشد در میابید که جریان رشد چقدر شگفت انگیز هست. شاید دیگر نخواهد این کار را انجام دهد. حتی امکان دارد بگوید: “من نمیتوانم” یا “نمی خواهم این کار را انجام دهم” یا “شما لباسم را تنم کنید” غالبا وقتی کودکی در انجام کاری مثل لباس پوشیدن مهارت پیدا میکند، علاقهاش را به انجام آن کار از دست میدهد و این کار برایش تبدیل به یک کار تکراری میشود، که دیگر ارزش تلاش کردن ندارد. در این صورت ممکن است احساس کنید که او شما را به بازی گرفته است و تصمیم بگیرید او را وادار به پوشیدن لباس نمایید. در نظر داشته باشید اگر کودکان برای انجام کاری تحت فشار قرار بگیرند با سرعت کمتری آن کار را انجام میدهند و آن را پشت گوش می اندازند. این شما هستید که باید تصمیم بگیرد آیا چنین موردی ارزش درگیری دارد یا خیر.
به نظر میرسد سازش و انعطافپذیری موثر است. اگر کودکتان خسته و بی علاقه است یا فقط خیلی ساده میخواهد مدتی مورد توجه و مراقبت قرار گیرد بهتر است خودتان لباسش را بپوشانید. در موارد دیگر شاید بخواهید در لباس پوشیدن به او کمک کنید، “شما بلوز را تنت کن و من هم شلوارت را می پوشانم”. معمولاً با رسیدن به سن ۵ سالگی از او می خواهید خودش همیشه لباسهایش را بپوشد. بنابراین به او بگویید: “قبل از اینکه برای صبحانه خوردن بیایی، میخواهم لباس هایت را پوشیده باشی”. بهتر است از درگیریهای شدید با کودک برای پوشیدن لباس خودداری کنید. در فرآیند رشد کودک، گاهی پیشرفت کردن با برگشت به چند مرحله عقبتر همراه است. از غرور کودکتان که خودش تنهایی میتواند لباسش رابپوشد، لذت ببرید، و مطمئن باشید و با رسیدن به سن ۵ یا ۶ سالگی این کار را به طور دائم انجام خواهد داد.
منابع
راهنماي كامل والدين. نويسنده: دكتر گلداستين وجنت گالانت. مترجم: دكتر مينا اخباري آزاد
چگونه با كودكمان رفتار كنيم؟ نويسنده: دكتر گاربر. مترجم: بهرام صادقي