مقدمه
مصرف برخی داروها تحت عنوان دوپینگ در ورزش رایج شده است. این مواد به جهت افزایش کارایی، تغییر در اندازه های بدنی یا درمان بیماری وجراحات مورد مصرف قرار می گیرند.
از جمله مواد قابل قبول سوء مصرف در ورزش داروهای محرک (کوکائین، سالبو تامول)، مخدر، هورمون های گلیتو پروتئینی و از همه مهمتر استروئید های آنا بولیک (بدنساز) می باشد. با توجه به گستردگی مصرف استروئید های آنابولیک در رشته های مختلف ورزشی دانستن نکات زیر ضروری است.
استروئید های آنا بولیک چه موادی هستند؟
رده ای از داروها هستند مشتمل بر هورمون مردانه تستوسترون وگروهی از تستوسترون های صناعی که در مقادیر مختلف برای بدنسازی وافزایش حجم عضلات بکار می روند.
عوامل آنابولیک به مواردی اطلاق می شود که باعث افزایش حجم عضله وقدرتآن می شوند ومشتمل بر استروئید های آنابولیک طبیعی وصناعی وهورمون رشد
انسانی هستند که ساختمان شیمیایی مشابه با تستوسترون (هورمون جنسی مردانه)دارند. این مواد باعث رشد عضلانی ورشد صفحات جنسی مردانه مانند:
رویش موی صورت کلفت تر شدن صدا می شوند و به طور غیر قانونی برای افزایش کارایی ورزشی وبهبود وضع ظاهر نیز به کار می روند.
چگونگی مصرف:
خوراکی از راه دهان یا تزریق داخل عضلانی استفاده می شود. ممکن است بطور همزمان مصرف خوراکی وتزریقی وجود داشته باشد .برای بدست آوردن
اثرات دلخواه گاهی مصرف کنندگان تا 20 برابر دوز درمانی توصیه شده را استفاده می کنند که با عوارض شدیدی توام است.
آثار ناشی از مصرف:
اگر مصرف استروئید ها همزمان با رژیم پرکالری، پرپروتئین وفعالیت های ورزشی سنگین باشد باعث افزایش قدرت عضلانی به میزان بسیار بیشتر از
حد طبیعی خواهد شد.به دلیل آثارمردانه این داروها باعث تقویت خشونت ورقابت می شود که خود می تواند به سخت تر شدن فعالیت های ورزشی کمک کند.
بدیهی است مصرف استروئیدهای آنابولیک که اثرات جسمی دارد، آشکارترین اثر آن رشد سریع حجم، برجستگی وقدرت عضله است.
عوارض جسمانی:
مردانی که از استروئید های آنابولیک استفاده می کنند دچارجوشهای چرکی (آکنه) طاسی زود رس، تحلیل رفتن بیضه ها، یرقان ونارسایی کلیه، تغییر میل
جنسی، بزرگ شدن پستانها وکاهش تعداد اسپرم وکاهش حجم بیضه وپروستات می شوند .
استفاده از استروئیدهای آنابولیک در پسر بچه های کوچک ممکن است بزرگی دردناک آلت تناسلی پدید آورد.
در نوجوانان باعث بسته شدن زود رس صفحات استخوان خواهد شد.
در زنانهایی که استروئید آنابولیک استفاده می کنند ممکن است با کاهش وقطع خون ریزی، ودوره های قاعدگی نا منظم ، ورم اندامها، کاهش اندازه پستان وتغییر اندازه آلت تناسلی همراه شود.
عوارض روانی:
در اوایل مصرف ، استروئید های آنابولیک ممکن حالت نشئه وبیش فعالی به
وجود آورند، اما پس از دوره ای نسبتا کوتاه مصرف آن با تغییرات خلقی بصورت شیدایی ، افسردگی ، بدبینی ، خشونت بیش از اندازه، بر انگیختگی، تحریک پذیری ، احساس خصومت ، واضطراب همراه می شود.
بعضی از مصرف کنندگان به دلیل احساس قدرت وخشونت ، بهبودی در ظاهر
وکارایی به استروئید ها وابسته شده ودر کاستن مقدار دارو ناتوانند.
مصرف کننده های استروئید بدون آنکه سابقه ای از خشونت یا رفتار ضد اجتماعی داشته باشند مرتکب قتل ویا سایر جرایم خشن می شوند.
استروئیدها معتاد کننده اند؛ با ترک استروئیدها مصرف کنندگان دچار اضطراب ، افسردگی ونگرانی در مورد وضعیت جسمی خود می گردند.
نام های رایج ونامهای دارویی:
SUSTANON/DIANABOL/ANADROL/NANDROLON
برای ترک این داروها نیاز به درمان های روان شناختی وراهنمایی مشاور اعتیاد خواهید داشت .
سوالاتی که ممکن است از مشاور داشته باشیم :
1- آیا برای قطع دارو نیاز به کمک دارویی دیگر داریم؟
2- علایم روانی مصرف این داروها چه مدت باقی می مانند؟
3- این داروها تا چه مدت دربدن می مانند ونتیجه آزمایش ادرار را مثبت نشان می دهند؟
گردآورنده :سهیلا قدیمی مشاور خانواده – اعتیاد
منبع:
فرح زادی، محمد هادی. شریفی، مسعود. زارع ،فاطمه. عربی،اعظم.(1394).آشنایی با انواع مواد مخدر وراهکارهای پیشگیری ودرمان اعتیاد.انتشارات یزد.
سرگلزایی ،محمد رضا.(1383). ترک اعتیاد موفق راهنمای پزشکان.
انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.