انتخاب رشتۀ تحصیلی
دبیرستان / دانشگاه
دومین مقولهای که در حوزه کاربردهای مشاوره تحصیلی شغلی به آن میپردازیم، انتخاب رشتۀ تحصیلی است. انتخاب رشته مناسب در دبیرستان و سپس دانشگاه، همواره دلمشغولی والدین و دانشآموزان بوده، اما اکنون توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. یکی از پیامدهای ارتقاء سطح آگاهی فردی و اجتماعی، اهمیت به چگونگی انتخابهای اساسی زندگی و برنامهریزی اصولی برای اهداف آینده بوده است. دانشآموزان زیادی مشتاق هستند با کمک مشاروین حوزه تحصیلی، بهترین ارزیابی را برای انتخاب رشتۀ خود انجام دهند.
اهمیت موضوع
انتخاب رشته تحصیلی نامناسب، مشکلات متعددی را به دنبال دارد: می تواند سبب ورود افراد به حیطه هایی از شغل شود که با آنها نامتناسب است و زمینه شکوفایی استعدادهایشان از دست برود؛ احساس نارضایتی از خود را پدید آورد؛ منجر به حس بی کفایتی شود و بهداشت روانی آنها مخدوش گردد. اگر پس از مدتی فرد به این نتیجه برسدکه از رشتۀ تحصیلیاش ناراضی است یا برای شغلی که در آن قرار گرفته، ساخته نشده، وضعیت ناهنجاری به وجود میآید که هموار کردن آن با مشکلات متعددی مانند گذشت زمان، روبه رو است.
زمان مناسب برای انتخاب رشته تحصیلی
دانشآموزان پایه نهم متوسطه و متقاضیان ورود به دانشگاهها میتوانند با استفاده از راهنمایی و هدایت تحصیلی و بهرهبردن از ارزیابیهای بهروز آن، بر اساس علایق، استعداد و تواناییهای خود، مناسبترین انتخابرشته را انجامدهند و در مسیری گامبردارند که به انتخاب شغل مناسب و رضایت شغلی نیز منجرشود. انتخاب رشته دبیرستان، مهمترین مرحلۀ دورۀ دانشآموزی است. بسیاری از دانشآموزان دچار سردرگمی و بلاتکلیفیاند و نمیتوانند تصمیم مناسبی بگیرند. این مشکل، هنگام ورود به دانشگاه نیز مجدداً ظاهرمیشود. درست به همین دلیل است که«انتخاب رشته» برای هردوی والدین و دانش آموزان، نگرانیهایی را به همراه دارد و تلاشمیکنند با کسب اطلاعات بیشتر، این انتخاب سرنوشتساز را به بهترین صورت، شکلدهند.
نقش علاقه و توانایی در انتخاب رشته تحصیلی
یکی از نکات مهم برای انتخاب رشته، رغبت و علاقۀ دانش آموز است. اگر دانشآموزی مجبور به انتخاب رشتهای شود که به آن بیمیل است، ممکن است دچار بدی عملکرد یا انصراف از ادامۀتحصیل شود؛ در مسیر مناسبی برای خود شکوفایی قرار نگیرد و این نارضایتیها، بهداشت روانی او را هم زیرسؤالببرد. علاوه بر رغبت و علاقه، دانشآموز باید استعداد لازم برای ورود به رشتۀ مورد نظر را هم داشتهباشد. علاقه و استعداد مکمل همدیگر برای انتخاب رشتهاند. در فرایند مشاوره، استعدادهای دانشآموزان نیز بررسی و سنجشمیشوند. افزون براینها، در فرایند هدایت تحصیلیشغلی، تواناییهای موردنیازبرای هر رشته یا شغل نیز بررسی و برای آنها برنامهریزی میشود. اگر بستر استعداد خاصی وجود داشته باشد، تواناییهایِ مورد نیاز آن هم باید تقویت شود. مثلاً برای ورود به رشتهها و مشاغل مدیریتی، توانایی سازماندهی، توانایی برقراری ارتباط مؤثر،… موردنیاز است که توسط مشاور بررسی و سپس هدایت و تقویت میشوند.
تعیین ارزش ها در انتخاب رشته تحصیلی
حیطه نهایی مورد توجه، حیطه ارزشهاست. افراد، برای ورود به یک رشته یا شغل، ارزشهای متفاوت و مختص به خود دارند. پیشرفت، درآمد، استقلال، امنیت، … هدف تحصیلی شغلیِ انسانها قرار میگیرند. علاقه، استعداد، توانایی و ارزشهای افراد باید بر هم منطبقشوند تا انتخاب رشته یا شغل به نتیجهای مطلوب منتج شود. ما، در فرایند هدایت تحصیلیشغلی، همگام با شما و بهرهبردن از آزمونهای هماهنگ با دنیا، تلاش داریم دانشآموزان و دانشجویان عزیز را تا بهترین انتخاب ممکن، همراهیکنیم.
با ما در مرکز مشاوره مهستا همراه باشید!
منبع:
شفیع آبادی، عبدالله (1395). راهنمایی و مشاوره شغلی و نظریه های انتخاب
مقالات پیشین
عالی بود ونقطه نظرها بسیار کاربردی و واضح بود
سپاس از نکات کاربردی
خیلی عالی بود. ای کاش مشاوره های تحصیلی و شغلی رو در دبیرستان به بچه ها میدادن.
سلام. امیدواریم که بستر اون بیش از پیش مهیا بشه.
نظر دهید