به کودک خود کمک کنید تا استرس خود را کاهش دهد

دکتر سمانه نیک خواه
دکتر سمانه نیک خواه

شما می توانید به کودک خود، شیوه های اصولی مدیریت استرس را آموزشدهید. تا به او کمک نمایید استرس خود را مدیریت کند. روش های زیر برایکودکان همه سنین مفید به کودک خود کمک کنید تا استرس خود را کاهش دهد. برخی از این شیوه‌ها به راهنمایي شما نیازدارد. لازم است همه مراحل یك تمرین و فعالیت را به او توضیح دهید. روش هايي را که احساس می کنید برایتان راحت‌تر است امتحان کنید.

استرس و تکالیف درسی

گام اول قدم های کوچکی بردارید.

به کودک خود کمک کنید آنچه را که باید انجام دهد به گام های کوچک وقابل کنترل تقسیم نماید. برای مثال: برای تکالیف ریاضیات فقط پنجتای اول را که مشکل داری، انجام بده. بعد از این که انجام دادیاشکالاتت را بررسی خواهم کرد و سپس به سراغ اشکالات بعدیخواهیم رفت.

گام دوم وسط برنامه‌های او استراحت دهید.

در استراحت وسط برنامه هایش، با چیزهای کوچک به او پاداش دهید. به او نوشیدنی بدهید و یا او را در آغوش گیرید.

گام سوم برای کودک خود انتظارات واقع بینانه ای تنظیم کنید.

از توانایی‌ها و محدودیت‌های کودک خود آگاه باشید. شما در پی آنهستید که کودک تان بیشتر تلاش کند نه اینکه تحت فشار قرار بگیرد.

گام چهارم تماشای تلویزیون و استفاده از کامپیوتر را کنترل کنید.

صرف این که کودکتان می‌خواهد تلویزیون تماشا کرده و یا با کامپیوتربازی کند به این معنی نیست که حتماً باید این کارها را انجام دهد. بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی و کامپیوتری خشن و رقابتی بوده وهمین مسئله می‌تواند به جای کاهش سطح استرس کودکتان، آن راافزایش دهد. کودکتان را از انجام زیاد این فعالیت ها بر حذر دارید،مخصوصا اگر ماهیتاً خشن باشند. به کودک خود کمک کنید ازتلویزیون و کامپیوتر برای اهداف آموزشی هم بهره بگیرد.

 

 

استرس و خانواده

گام اول هر روز ساعت خاصی را برای تنها بودن با کودک خود بگذارید.

با پانزده دقیقه یا همین حدود شروع کنید. اگر او دوست ندارد صحبتکند و فقط ترجیح می‌دهد کارت بازی کند، همان کار را انجام دهید کهدوست دارد. ممکن است زمانی تمایل به صحبت کردن داشته باشد کهکمترین انتظار را دارید.

گام دوم چیزهایی را که کودکتان به آن افتخار می کند مورد توجه قرارداده و بر آنها تاکید کنید.

این مسئله به مبارزه با کمال گرایی و عزت نفس پایین کمک می‌کند. نقاط قوت کودک خود را شناسایی نموده و به او نشان دهید که از آنمطلع هستید.

گام سوم هر هفته جلسه خانوادگی برگزار کنید. شب های جمعه زمانمناسبی برای صرف یک شام خانوادگی بدون حواسپرتی و به اشتراکگذاشتن احساسات مثبت است که نسبت به همدیگر دارید. همچنینزمان خوبی برای حل مشکلات خانوادگی خواهد بود.
گام چهارم استرس خود را به صورت موفقیت‌آمیز مدیریت کنید.

در صورت امکان حجم کاری خود را کاهش داده و بیشتر در دسترسکودکان خود باشید. از ورود به خانه هنگامی که احساس اضطراب میکنید اجتناب نمایید. سعی کنید مسائل کاری را وارد خانه نکنید. اگربرایتان مقدور است، بعد از کار خود، به یک باشگاه ورزشی بروید تاقبل از رفتن به خانه استرس را از خود دور کرده باشید.

گام پنجم کودکتان را به عنوان درمانگر خود به کار نگیرید. مشکلاتتان رابرای خودتان نگه دارید. درباره مشکلات شخصی خود با همسر و یادوستانتان صحبت کنید نه با کودکتان. کودکان به خاطر ناتوانی درکمک به شما احساس استرس خواهند نمود.

استرس و زندگی اجتماعی کودکتان

گام اول از پر مشغله نبودن کودک تان اطمینان حاصل کنید.

بازی آزادانه، مخصوص دوران کودکی است. ما باید زمانی را برایبازی برنامه ریزی نشده در نظر بگیریم تا کودکان آرامش یابند. برایکودک خود طوری برنامه ریزی کنید که در خانه زمان کافی برای انجامکارهای دلخواه خود داشته باشد. والدینی که متوجه شدند پسرشانانرژی و اشتیاق خود را از دست داده و نیاز دارد که زمانی را به انجامکارهای دلخواه خود اختصاص دهد. بنابراین برنامه های او را کاهشدادند. شما هم فعالیت های کودک خود را اولویت بندی نموده و آنها راکه اهمیت کمتری دارد حذف کنید.

گام دوم در برابر استرس های اجتماعی فعال باشید.

برای مقابله با وضعیت های بالقوه استرس‌زا از قبل برنامه فراهم کنید. قبل از شروع فعالیت جدیدی که در آن احتمال استرس وجود دارد، باکودک خود برنامه‌های تدوین نموده و آن را مرور کنید. برای مثال، والدینکودکی که به او می گویند.

تو‌قراره امروز به کلاس جدیدی بروی. اگر متوجه حرفهای معلم نشویچه کار می تونی بکنی؟
من میتونم سوالاتم رو بنویسم و آخر کلاس آنها را از معلم بپرسم.
فکر خوبیه! بیا امروز این را امتحان کنیم.

استرس و جسم کودک

گام اول از مناسب بودن تغذیه و خواب کودکتان اطمینان یابید.

به کودکتان غذاها و تنقلات سالم و مغذی بدهید. استرس، مواد مغذیاساسی بدن ما را مصرف می کند. برای تضمین این که کودک تان ازخواب کافی مناسب سن خود برخوردار است، ساعت خواب مشخصیبرای او تنظیم کنید.

گام دوم او را وادار به ورزش کنید.

هر نوع ورزش گروهی و یا انفرادی مانند دویدن، پیاده روی، دوچرخهسواری و یا کاراته، به کاهش تنش های جسمی مرتبط با استرس کمکخواهد کرد. همه عضلات اصلی بدن خود را کش و قوس دهید. کودکتانبه جای بی‌حرکت تماشا کردن تلویزیون، می‌تواند حین تماشایتلویزیون، بدن خود را کش و قوس دهد.

استرس و احساسات کودک خود

گام اول  به کودک خودگفت و گوی درونی با خود مثبترا آموزشدهید.

زمانی که کودک تان نسبت به چیزیی نگرش منفی دارد، او را تشویقکنید آن افکار منفی را با افکار مثبت جایگزین کند. برای مثال، اگرکودکتان با خود فکر می‌کند: “من نمی توانم آن را انجام دهم، از انجامآن می ترسم، او را تشویق کنید این گونه بیاندیشد: “من مشکلیندارم، آن کار خوب پیش خواهد رفت.”

گام دوم شوخی و طنز را وارد زندگی کودک خود کنید.

با کودک خود به یک نمایش کمدی برودید، فیلم خنده دار با هم تماشاکنید، یک کتاب لطیفه بخوانید و خندیدند به خودتان را فراموش نکنید.

گام‌سوم کودک خود را تشویق کنید تا خشم خود را با گفتار بروز دهد نهبا اعمال.

خشم حل نشده می‌تواند منبع قدرتمند استرس باشد. اینکه احساسخشم کنید، اهمیت زیادی ندارد بلکه آنچه اهمیت دارد نحوه ابراز آناست. با کودک خود، شیوه های کلامی ابراز خشم را تمرین کنید. “منوقتی که تو …… عصبانی می شوم“. “این کار منو عصبانی می کنه!”

گام چهارم یک فهرست نگرانی تهیه کنید.

زمانی که کار زیادی برای انجام دادن وجود دارد به کودک خود کمککنید تا همه کارهایی که باید انجام شود به ترتیب اهمیت فهرست شود. زمانی که هر کاری تکمیل می شود، از فهرست خط بزنید.

فهرست نگرانی:

انجام دادن تکالیفم
تمیز کردن اتاقم
غذا دادن به حیوان خانگی ام
تمرین پیانو

بازی ها و تمرین های کاهش استرس

تنفس عمیق

به کودک خود آموزش دهید آهسته و منظم نفس بکشد، هوا را از راهبینی وارد بدن خود نموده و از طریق دهان خارج کند. این طریق نفسکشیدن، ضربان قلب را کاهش داده و منجر به آرامش جسم او میشود. زمان مناسب برای این تمرین، قبل از خواب شبانگاهی است.

تصویر پردازی بصری

این را تخیل آرامش بخش در نظر بگیرید. کودکتان باید چشم های خودرا بسته و یک سفر لذت بخش، موفقیت مهم و یا یک خاطره دلخواه خودرا تجسم کند.

ماساژ عضلات

شبها کودک خود را ماساژ دهید.  این به آرامش و خوابیدن او کمکخواهد کرد.

حرکت دادن بدن

از کودکتان بخواهید بالا و پایین پریده و دست ها و پاهای خود را تکاندهد تا تنش جسمی او از بدنش خارج شود.

آرامش تدریجی

از کودکتان بخواهید به طور منظم همه عضلات اصلی بدن خود را شل ورها کند. از آنجایی که استرس سبب سفتی عضلات می شود، اینتمرین باعث خواهد شد کودکتان استرس کمتری را تجربه کند.

 

 

كوهن، كتي(1960). كليدهاي پرورش هوش اخلاقي در كودكان و نوجوانان.ترجمه: اشرف راضي. تهران: انتشارات صابرين.

استكي، مهناز و خالقي، احمد(1392). كمك به بچه ها در مقابله با استرس. تهران. انتشارات نظري.

 

kidshealth.org

www.mottchildren.org

scanva.org

نظر دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

این مطلب را به دوستان خود به اشتراک بگذارید

خواننده گرامی

آیا می دانستید بسیاری از مشکلات شخصی و گروهی با کمک گرفتن از مشاوران منخصص به راحتی قابل حل می باشد.

دیر اقدام نکنید

به راحتی با کارشناسان ما در تماس باشید تا شما را برای انتخاب مشاور راهنمایی نمایند.
اینجا کلیک نمایید
لیست محتوا