“ازدواج سفید” چیست؟

واژه «ازدواج سفید» چند سال پیش برای توصیف روابط زوجی که زیر یک سقف با هم زندگی می‌کنند، وارد فضای عمومی ایران شد. به این ترتیب، با معنای غربی اصطلاح رایج ازدواج بلانک – یعنی ازدواج بدون پایان – مطابقت ندارد، بلکه نشان دهنده رابطه عاطفی و فیزیکی بین دو نفر است، اگرچه ثبت نشده است. جالب اینجاست که این اولین اصطلاحی نیست که رابطه زن و مرد را در گفتمان معاصر ایران توصیف می کند که از رنگ ها برای توضیح شخصیت خود استفاده می کند. ایرانی‌ها از عبارت «ازدواج سیاه» برای رابطه‌ای که زندگی را تباه می‌کند، و «ازدواج خاکستری» برای زوج‌های مسن‌تر مطلقه که گاهی حتی هنوز با هم زندگی می‌کنند، استفاده می‌کنند.

 برای مشاوره پیش از ازدواج و مسائل جنسی با ما تماس بگیرید.

02122308339   —-02122305827

درخواست مشاوره روانشناسی حضوری

درخواست مشاوره روانشناسی تلفنی

معرفی اصطلاح «ازدواج سفید» به حوزه عمومی اعتراضات زیادی را به‌ویژه در میان محافل محافظه‌کار برانگیخته است. بسیاری شکایت داشتند که یک رابطه غیررسمی را نباید «ازدواج» یا «سفید» نامید. این پیشنهاد مطرح شد که استفاده از اصطلاح “ازدواج” عمدی بوده و با هدف ایجاد تصور یک زوج قابل قبول از نظر قانونی و اجتماعی است. با این وجود، این اصطلاح در بین مردم ریشه دوانده است و اگرچه عبارات دیگری مانند همباشی یا هم خانگی نیز استفاده می‌شد، اما هرگز به طور کامل واژه «ازدواج سفید» را جایگزین نکردند.

بیشتر بدانید:مشاوره پیش از ازدواج ، تشخیص مناسبترین زمان برای مشاوره ازدواج
محققین بر این باورند که هنوز داده‌های موثقی در مورد مقیاس این عمل وجود ندارد، اگرچه تعداد ارجاعاتی که اخیراً در رسانه‌ها انجام شده است ممکن است باعث شود تا فکر کنیم که «ازدواج سفید» بیشتر و بیشتر در حال محبوب شدن است، عمدتاً در شهرهای بزرگ و در میان جوانان. بدیهی است که تعیین اینکه این پدیده چه زمانی رخ داده و چه زمانی شروع به محبوبیت کرده است بسیار دشوار است. علل این پدیده نیز پیچیده است.

از همان ابتدا، این مناقشه را می توان بسیار بحث برانگیز توصیف کرد. هنگامی که در سال 2014 مجله زنان امروز بخشی از شماره ماهانه خود را به مسئله روابط بدون ازدواج اختصاص داد، شورای کنترل رسانه ها (حیات نظارت بر مطبوعات) مجله را به حالت تعلیق درآورد و سردبیران را به تبلیغ سبک زندگی غیراخلاقی در میان جوانان متهم کرد. حتی نهادهای دولتی و مراجع مذهبی نیز که در ابتدا تمایلی به پرداختن به این موضوع به صورت علنی نداشتند، به تشریح علل و پیامدهای آن پرداختند.
بحثی که در حوزه عمومی – در اینترنت، مطبوعات، تلویزیون و موسسات دولتی مانند دانشگاه‌ها – صورت می‌گیرد، چند بعدی است و موضوعات مختلفی را در ارتباط با مسئله ازدواج، جنسیت و خانواده ، جامعه‌شناسی، جمعیت‌شناختی و… ، جنبه های اقتصادی، روانی و اخلاقی را در بر می گیرد. بسیاری از محققین بحران ازدواج سنتی را عامل اصلی افزایش تعداد روابط غیررسمی درایران می دانند. بحثی که اغلب مورد استناد قرار می گیرد این است که الزامات مالی، برگزاری مراسم طولانی مدت و پرهزینه و انتظارات اجتماعی بالا برای مردانی که می خواهند ازدواج کنند، باعث کاهش تعداد ازدواج ها در سال های اخیر شده است. از سوی دیگر، بسیاری به نقاط ضعف قانون خانواده در ایران اشاره می کنند. آنها پیشنهاد می کنند که اگر برای مردان «ازدواج سفید» راهی برای اجتناب از مسئولیت مالی و اجتماعی باشد، برای زنانی که در یک رابطه غیررسمی زندگی می کنند می تواند فرصتی برای دور زدن محدودیت های ناشی از احکام اسلامی شود. تعداد فزاینده طلاق نیز ممکن است از دلایل این امر باشد.

در سال‌های اخیر در ایران، برخی از اشکال روابط جنسیتی معمولی برای یک جامعه سنتی دستخوش دگرگونی قابل توجهی شده است.
یکی از این تغییرات مربوط به ازدواج است که پویایی آن شامل تغییراتی در ساختار خانواده و بازتعریف نقش‌های جنسیتی در جامعه شده است. با این حال، مواجهه با مدرنیته با درک گسترده، که توسط بسیاری از محققین به عنوان دلیل اصلی این تغییرات شناخته شده است، نیاز به مقابله با مفاهیم دینی را نیز به همراه دارد که سال‌ها بر درک روابط جنسیتی تأثیرگذار بوده است. در ایران نهاد ازدواج در حال تجربه یک تغییر سریع در تعریف، هنجارها و رویه ها است. آنچه به نظر می رسد پذیرش ارزش ها و پروتکل های مدرن در رابطه با ازدواج است، چالش هایی را برای ارزش های سنتی به همراه داشته است . به نظر می‌رسد این چالش دشوار است، زیرا در ایران معاصر، روابط جنسیتی نه تنها بر اساس آموزه‌های دینی و مفاهیم آن شکل می‌گیرد، بلکه تابع مقررات قانونی تدوین‌شده تحت قوانین شیعه نیز می‌باشد.

ازدواج سفید شکلی از زندگی مشترک زوجین بدون پایبندی به شرع یا قراردادهای قانونی است که برای انطباق با مشکلات و پاسخگویی به الزامات دنیای مدرن پدید آمده است. شکلی از زندگی زناشویی است که به طور رسمی ثبت نشده است.

در ازدواج سفید اطلاعات مربوط به توافق طرفین در هیچ سند رسمی یا دفتر قانونی ثبت نمی شود. در حالی که ازدواج سفید در دنیا تازگی ندارد، اما در شهرهای بزرگ ایران روند رو به رشدی گزارش شده است.

ازدواج سفید یک اصطلاح جامعه شناختی است و از منظر آداب، مذهب و قوانین حاکم بر ایران، رفتار مجرمانه و غیرقانونی تلقی می شود. با این وجود، با وجود این و به دلیل رشد آگاهی فردی و مشکلات اقتصادی، در حال گسترش است. پنهانی بودن و حساسیت های ایدئولوژیک و سیاسی آن مانع از ارائه گزارش در این زمینه می شود و آماری از این موضوع در دست نیست.

?آمار و اطلاعات مربوط به زندگی مشترک و ازدواج سفید در ایران

بر اساس آمارهای غیررسمی ازدواج سفید در شهرهای بزرگ ایران رو به افزایش است، اما مخفیانه بودن این نوع زندگی مشترک، دستیابی به آمار را دشوار کرده است.

از آنجایی که روابط زن و مرد در ایران بر اساس هنجارهای دینی و عرفی تعریف شده است، بسیاری از مقامات دولتی و رسانه‌ها سعی در کتمان گسترش این سبک زندگی در بین مردم و جوانان دارند. رابطه زناشویی جز در قالب ازدواج دائم یا موقت، غیر قانونی و جرم محسوب می شود.

علی رغم دستورات اسلامی و ابزارهای قابل توجه برای حمایت و تشویق جوانان به تشکیل خانواده، برنامه ریزی شفاهی و آموزش درمانی مبتنی بر قداست تشکیل خانواده و رشد جمعیت در عمل ناکارآمد و ناکافی است. نیازهای ساختاری انسان باعث افزایش ازدواج سفید ایرانیان شده است .

 برای مشاوره پیش از ازدواج و مسائل جنسی با ما تماس بگیرید.

02122308339   —-02122305827

درخواست مشاوره روانشناسی حضوری

درخواست مشاوره روانشناسی تلفنی

?تحولات جامعه ایران

جامعه ایران در دهه های اخیر به دلیل شرایط چالش برانگیز اقتصادی، با رکود و بیکاری از یک سو و ظهور مدرنیته و ارزش های دگرگون شده از سوی دیگر دستخوش تغییرات ساختاری بوده است. بنابراین، جوانان ازدواج سفید یا زندگی مشترک بدون الزامات قانونی را به عنوان راه حل معقولی برای رفع نیازهای اجتماعی و فردی خود در نظر گرفته اند. آنها این کار را برای اجتناب از بار مالی قابل توجه، تعهدات اجتماعی و قانونی و هزینه های قانونی و اجتماعی ازدواج سنتی انجام می دهند.

ازدواج سفید چیست و چرا ازدواج سفید؟

?دلایل استقبال از ازدواج سفید

ازدواج سفید به ویژه در میان جوانان تحصیل کرده و دانشگاهیان که برای کار و تحصیل به شهرهای بزرگ مهاجرت کرده اند رو به رشد است.

مسائل مهم شامل تغییر سبک زندگی و نگاه جوانان به زندگی و ازدواج، حق آزادی انتخاب ، مشکلات و محدودیت های ازدواج دائم برای زنان، محدودیت های اقتصادی، نبود شغل مناسب و بیزاری از ادیان، از دلایل پیدایش، رشد و تداوم ازدواج سفید یا زندگی مشترک در ایران هستند.

?نگرش زن و مرد نسبت به این نوع ازدواج

اکثر زنانی که وارد این نوع رابطه می‌شوند تمایل به ازدواج رسمی پیدا می‌کنند.
یعنی ازدواج سفید در ایران به عنوان رویکردی برای تسهیل ازدواج رسمی و راهی برای آشنایی با یکدیگر قبل از ازدواج رسمی تلقی می شود. در شرایط فعلی جوانان به دلیل نبود پشتوانه اقتصادی و شرایط سخت حقوقی و اجتماعی مجبور به پذیرش ازدواج سفید شدند.

این در حالی است که مردان تمایل کمتری به ازدواج رسمی دارندد یا قصد ندارند با فردی که با او زندگی مشترک داشتند ازدواج کنند.ابن خود نشان دهنده نکته بسیار قابل تاملی است. در جامعه ایران ،مردان با توجه به اینکه به سمت نظرات روشن‌فکرانه و مدرن پیش رفته اند و تمایل دارند بدون ایجاد تعهد و بار مالی ، ازدواج سفید را تجربه کنند و از آن استقبال می کنند، در صورتی که قصد جدی برای ازدواج دائم داشته باشند ،کشش آنها به سمت دخترانی است که این نوع روابط را تجربه نکرده اند و در چهارچوب خانواده خود قرار دارند. در واقع نوعی تقابل سنت و مدرنیته که هنوز جامعه ایرانی را به شکلی عمیق و روشن به سمت چهارچوب ها و انتخاب های سنتی جذب می کند.
نکته: با توجه به مطالب فوق دختران در این نوع ارتباط (ازدواج سفید) آسیب پذیرتر خواهند بود. توصیه می شود در صورتی که تمایل شما به سمت تعهد طولانی مدت و زندگی زناشویی مطابق عرف است به اینگونه روابط تن ندهید .

روابط جنسی و از دست دادن باکرگی از مسائل مهم در آداب و رسوم و اعتقادات مذهبی است که زنان را از ازدواج با هر نوع فردی باز می دارد و در نتیجه دایره انتخاب آنها را محدود می کند. اهمیت فرهنگی و مذهبی باکرگی به این معناست که زندگی مشترک ادامه پیدا می کند و درصد ازدواج های رسمی برای افراد به ویژه زنان کاهش می یابد.

از سوی دیگر، بر خلاف فرهنگ سنتی محله ای در گذشته، فرهنگ آپارتمان نشینی با روابط محله ای محدود و عدم شناخت افراد در واحدهای یک ساختمان، شکلی از بی هویتی ایجاد می کند که اجتماعی شدن رسمی یا غیررسمی را محدود می کند و شکل رابطه زوج ها برای همسایگان غیرقابل تشخیص است.ازدواج سفید چیست

خانه ای با درهای باز: پژوهشی جامع درباره ازدواج سفید در ایران، گزارشی پژوهشی است که برای اولین بار در ایران منتشر شده است. به بررسی ابعاد صریح و ضمنی این پدیده در سطح کلان کشور با تاکید بر کلانشهرهای تهران، مشهد و اصفهان بر روی حجم بالایی از داده های به روز تحقیقات میدانی می پردازد.

?«ازدواج سفید» مشکل کیست؟

تعداد فزاینده این زوج‌ها باعث نگرانی نهادهای دولتی شده که تصمیم گرفتند با راه‌اندازی برنامه‌ای با هدف کمک به جوانان برای تامین شرایط مالی ازدواج (تهیه جهیزیه، مهریه و غیره) با «ازدواج سفید» مبارزه کنند. مسئولان معتقدند که حمایت از جوانان در تلاش برای تشکیل خانواده منجر به کاهش روابط غیررسمی می شود (ایسنا 2014). با این حال، نگرانی نهادهای دولتی از این وضعیت دو چندان است. دلیل اول، همانطور که اغلب در مطبوعات و سخنرانی های عمومی به آن اشاره می شود، به مسائل جمعیتی مربوط می شود. به گفته یک جامعه شناس ایرانی، دکتر امان الله قرایی، بر اساس قوانین جاری، «ازدواج سفید» به سختی می تواند منجر به گسترش خانواده شود. این دانشگاهی متقاعد شده است که حداقل در حال حاضر، افرادی که درگیر این نوع روابط هستند معمولا تصمیم می گیرند بچه دار نشوند. این قابل درک است، زیرا در ایران بچه‌هایی که از این نوع ازدواج به دنیا می‌آیند نامشروع نامیده می‌شوند. در نتیجه، آنها از حقوق کامل خود به عنوان شهروند برخوردار نیستند، زیرا برای مثال از حق ارث از والدین خود محروم هستند . به هر حال، منطقی است که فرض کنیم افرادی که در روابط غیررسمی زندگی می کنند کمتر احتمال دارد بچه دار شوند
با این حال، مسئله وضعیت حقوقی کودک تنها موضوعی نیست که علیه «ازدواج سفید» مطرح شده است. خصلت غیررسمی آن، ممکن است توسط زنان به‌عنوان محافظتی در برابر قوانین ناعادلانه یا حتی رهایی‌بخش تلقی شود. حتی برخی از مفسران آن را نشانه ای از اعتراض به قانون تبعیض آمیز ازدواج و رواج آن به عنوان اثر رهایی زنان می دانند. اما ، نتیجه آن این است که نه مرد و نه زن در چنین رابطه ای تحت حمایت هیچ قانونی نیستند. زنانی که با اجتناب از ازدواج رسمی با قوانین اسلامی مخالفت می کنند، ممکن است در برخی شرایط (مانند آزار جسمی) مجبور شوند به دنبال حمایت قانونی باشند. در چنین شرایطی، آنها ممکن است ابتدا با اتهامات قانونی برای درگیر شدن در روابط نامشروع روبه‌رو شوند، قبل از اینکه بتوانند به طور رسمی یک تخلف را گزارش کنند . البته این فقط در مورد سوء استفاده احتمالی در رابطه نیست. در مورد سایر مسائل حقوقی نیز نگرانی وجود دارد، مانند ارث، نفقه یا دسترسی به اطلاعات پزشکی شریک زندگی که در رابطه غیر رسمی هیچ زمینه قانونی ندارد.

? سوالات متداول

? مزایای ازدواج سفید چیست؟ تامین نیازهای مالی، رهایی از زیر بار مشکلات مسکن، پاسخگویی به نیازهای عاطفی و جنسی، آشنایی بیشتر با یکدیگر، امکان پایان آسان رابطه در صورت انتخاب اشتباه، یافتن راهی برای انتخاب صحیح برای ازدواج دائم ، تجربه نوعی زندگی مشترک قبل از ازدواج دائم، از سوی جوانان از جمله دلایل مهم برای انتخاب این نوع ازدواج است.

? معایب ازدواج سفید چیست؟

فقدان امنیت روانی زوجین، مخفی نگه داشتن روابط از خانواده و جامعه، ترس از افشای روابط، احتمال خشونت و عدم حمایت قانونی به دلیل ترس از عواقب مجرم شناخته شدن و متهم شدن به زنا، عدم حمایت قانونی، آینده دخترانی که از ازدواج خارج می شوند از قبیل: فقدان باکرگی و عواقب آن، حاملگی ناخواسته، کاهش احساس مسئولیت، عدم کمک هزینه زوجه، نگرفتن سهم و ارث طرفین از یکدیگر در صورت فوت یک طرف. مسائل مربوط به حضانت فرزند و مشکلات در اخذ شناسنامه برای فرزندان احتمالی اغلب به عنوان معایب ازدواج سفید در ایران ذکر می شود.

?آیا ازدواج سفید در نظام حقوقی ایران مجازاتی دارد؟

ازدواج سفید در جمهوری اسلامی ایران غیرقانونی است و رابطه نامشروع است (ماده 221 قانون مجازات اسلامی).

بیشتر بخوانید:سکس زن و مرد

 برای مشاوره پیش از ازدواج و مسائل جنسی با ما تماس بگیرید.

02122308339   —-02122305827

درخواست مشاوره روانشناسی حضوری

درخواست مشاوره روانشناسی تلفنی